Producenci

Hipertrichoza paradoksalna(nadmierne owłosienie) po laseroterapii: przegląd

0
Hipertrichoza paradoksalna(nadmierne owłosienie) po laseroterapii: przegląd

ShraddhaDesai MD, Bassel H. Mahmoud,PhD, Ashish C. Bhatia, MD, FAAD, andIltefat H, Hamzavi, MD

 

Niniejszy artykuł to prezentacja wyników badań przeprowadzonych przez wymienionych w tekście autorów. Artykuł ma charakter informacyjny.

 

OPIS

 

Depilacja laserowa należy do bezpiecznych i skutecznych metod usuwania niepożądanego owłosienia, ale nie jest pozbawiona skutków ubocznych. Rzadkim, lecz bardzo znamiennym (istotnym) efektem ubocznym jest hipertrichoza paradoksalna.

 

CEL BADANIA

 

Ocena potencjalnych etiologii (przyczyn choroby), czynników ryzyka, związanych z rodzajem użytego lasera i sposobem leczenia nadmiernego owłosienia podczas laseroterapii.

 

MATERIAŁY I METODY

 

Analiza opublikowanych wcześniej studium przypadków oraz artykułów przeglądowych razem z naszymi badaniami została użyta do zebrania informacji dotyczących opisywanego zjawiska.

 

WYNIKI

 

Hipertrichoza paradoksalna ma niewielką częstotliwość występowania, w granicach 0,6%-10%, najpowszechniej występuje na twarzy i szyi. Wszystkie rodzaje laserów i źródeł światła mogą powodować indukcję owłosienia, zwłaszcza u pacjentów z towarzyszącymi zaburzeniami hormonalnymi, o ciemniejszych fototypach (III-VI), z ciemnymi, mocnymi włosami. Możliwe przyczyny obejmują wpływ mediatorów stanu zapalnego i urazu termicznego poniżej stężeń terapeutycznych powodujące indukcję cyklu wzrostu włosa. Leczenie hipertrichozy paradoksalnej polega na zastosowaniu laseroterapii.

 

WNIOSKI

 

Hipertrichoza paradoksalna stanowi rzadki skutek uboczny laserowego usuwania owłosienia. Patogeneza tego zjawiska pozostaje nieznana. Zalecane są dalsze badania, zakrojone na szerszą skalę.

 

Autorzy nie są zainteresowani wsparciem sponsorów.

 

Niechciane owłosienie na ciele może być emocjonalne i społecznie niszczące, co prowadzi do poszukiwania różnych metod leczenia. Dzięki ostatnim osiągnięciom technologicznym i korzystnym efektom zabiegów lasery stały się powszechną metodą usuwania owłosienia. Niemniej jednak, wyniki niniejszych badań mogą być różne i czasami alarmujące. Rzadkim, ale znamiennym skutkiem ubocznym laseroterapii jest pojawienie się obfitego owłosienia wokół wcześniej leczonego obszaru, znane jako hipertrichoza paradoksalna (zdjęcie 1). Poniżej omówione zostały możliwe przyczyny, związane z nimi rodzaje laserów oraz plany leczenia w przypadku gdy występuje to zjawisko.

 

Historia i rozpowszechnienie

 

Hipertrichoza oznacza rozległy lub skupiony miejscowo wzrost niepożądanego owłosienia, które nie jest związane z przyczynami endokrynologicznymi. Włosy są zazwyczaj ciemniejsze, dłuższe i gęstsze niż jest to w normie przyjętej dla rasy, płci i wieku. Hipertrichoza powstaje, gdy włosy w fazie telogenu są stymulowane do anagenu (aktywnego wzrostu) lub gdy niepigmentowane mieszki typu vellus są przekształcane w dłuższe, ciemniejsze włosy (włosy terminalne, zwane też ostatecznymi). Hipertrichoza może być wrodzona (hypertrichosis lanuginosa) lub nabyta w wyniku przyjmowanych leków takich jak cyklosporyna, steroidy, penicylina i streptomycyna.

 

Hipertrichoza może być również następstwem innych chorób, takich jak choroby tarczycy i porfiria.

 

Obserwuje się również nadmierne owłosienie powstające w obrębie blizn chirurgicznych i tatuaży oraz wokół brodawek związanych z wirusem brodawczaka ludzkiego (papilloma virus-1).

 

Stwierdzono również, że promieniowanie słoneczne może generować hipertrichozę; mogą ją także nasilać substancje takie jak psoraleny i porfiryny.

 

 

  

Zdj. 1. Zdjęcia 22-letniej kobiety (fototyp skóry IV) przed (A) i po (B) dwóch zabiegach długo impulsowym laserem aleksandrytowym 755 nm na brodzie i podbródku przy użyciu urządzenia GentleLASE (Candela Corp, Wayland, Massachusetts): wielkość wiązki 18 mm, energia 20 J/cm2, impuls 3 ms.

 

Chociaż mechanizm tego efektu nie jest jasny, promieniowanie ultrafioletowe, które jest silnym czynnikiem indukującym enzym cyklooksygenazy-2 (COX-2) i odpowiada za produkcję prostaglandyny E2 (PGE2) w skórze jest uważane za potencjalne źródło hipertrichozy. Jak ostatnio zauważono, stosowane w leczeniu jaskry prostaglandyny stymulują wzrost rzęs.

 

Miejscowe preparaty prostaglandyn mają podobne działanie powodujące wzrost włosów na ciele, zwłaszcza u zwierząt. Niezależnie od przyczyny, nadmierny wzrost włosów może być z wielu powodów niepożądany, stosuje się kilka metod leczenia: wyskubywanie włosów pęsetą, woskowanie, nitkowanie, stosowanie depilatorów, elektroliza, intensywne światło pulsacyjne (IPL) i depilację laserową. Spośród nich najchętniej stosowana jest właśnie depilacja laserowa.

 

Kuriloff i in. po raz pierwszy opisali zastosowanie laserów do usuwania owłosienia w 1988 roku w przypadku wzrostu włosów w obrębie gardła i przełyku. W związku z tym kilku badaczy opisało zastosowanie laserów do usuwania włosów i ich wpływu na pigmentowane mieszki włosowe.

 

Dover i inni oraz Grossman i in. niezależnie stwierdzili, że laser rubinowy selektywnie trafiał w napigmentowane mieszki włosowe, a w 1991 roku Zaias zaproponował użycie lasera impulsowego do usuwania włosów.

 

Agencja ds. Żywności i Leków (ang. The Food and Drug Administration) nie zatwierdziła tego kosmetologicznego wskazania do usuwania włosów, aż do 1996 r. Od tego czasu wprowadzono kilka laserów i systemów IPL, o różnej skuteczności, co ujawniło różnorakie działania niepożądane.

 

Urządzenia te celują w chromofor (melaninę) w mieszkach włosowych za pomocą milisekundowych impulsów. Melanina absorbuje energię świetlną w łodydze (trzonie) włosa, co powoduje jej przekształcenie w energię cieplną, co powoduje uszkodzenie struktury mieszka włosowego.

 

Ze względu na krótkie impulsy energii świetlnej, uszkodzenia termiczne ograniczają się do mieszków włosowych, oszczędzając otaczające tkanki. W większości przypadków depilacja laserowa jest bezpieczna, a jej efekty są długotrwałe, jednak bywa, że mogą wystąpić po niej efekty uboczne. Są one zazwyczaj tymczasowe i mogą obejmować hipo- i hiperpigmentację, obrzęk okołomieszkowy, rumień, tworzenie się pęcherzyków oraz tworzenie grudek. Trwałe efekty uboczne, takie jak blizny i hipopigmentacja są rzadkie.

 

Nietypowym, ale uderzającym skutkiem ubocznym jest wzrost gęstości włosów, czy zmiana koloru w objętych leczeniem miejscach, przy braku innych znanych przyczyn hipertrichozy. Zjawisko to zostało nazwane hipertrichozą paradoksalną (paradoxical hypertrichosis), terminalizacją, indukcją i terminalnym wzrostem włosów. Moreno-Arias i in.po raz pierwszy opisali hipertrichozę paradoksalną u pięciu z 49 kobiet poddanych zabiegowi IPL z powodu hirsutyzmu na twarzy. U wszystkich badanych kobiet rozpoznano później zespół policystycznych jajników. Podobnych obserwacji dokonali Hirsch i in., którzy zauważyli paradoksalny efekt u 14 pacjentów leczonych długo impulsowym laserem aleksandrytowym 755 nm. Wszyscy badani mieli ciemniejsze fototypy skóry (III-IV), większość była kobietami i u większości włosy rosły na bokach twarzy. Od tego czasu pojawiło się więcej doniesień na ten temat, ale częstotliwość występowania tego zjawiska nadal pozostaje nieznana.

 

Etiopatogeneza

 

Zaobserwowano, że włosy terminalne pojawiają się w różnych obszarach, gdzie nie występowały przed laseroterapią, zwłaszcza w miejscach wzrostu włosów typu vellus. Marayiannisi in. wykazali, że indukcja wzrostu włosów wystąpiła kilka miesięcy po rozpoczęciu zabiegów laserowego usuwania włosów i po wykonaniu co najmniej trzech serii naświetlań. Oznacza to, że indukcja włosów jest procesem, który rozwija się z czasem i że konieczny jest pewien rodzaj ich miejscowej aktywacji. Najczęściej dochodzi do niej w przypadku leczenia włosów typu vellus na twarzy i szyi, nawet jeśli ogólna liczba włosów na leczonym obszarze jest zmniejszona, to grubsze, dłuższe i bardziej napigmentowane włosy wyrastają w miejscu, gdzie wcześniej znajdowały się włosy typu vellus. Moreno-Arias i in. zdefiniowali hipertrichozę paradoksalną również jako wzrost włosów w obszarach nieleczonych w bliskim sąsiedztwie obszarów leczonych.

 

Kilka przejściowych mechanizmów etiofizjologicznych, takich jak zapalenie, przekrwienie, unieruchomienie i odruchowa dystrofia współczulna mogą wyjaśniać pojawienie się włosów ostatecznych i ich spontaniczną regresję po leczeniu lub ustąpieniu choroby ją wywołującej.

Odwracalna hipertrichoza po wieku pacjentów stosujących prostaglandyny w leczeniu jaskry sugeruje związek z mediatorami zapalnymi. Zauważono, że polipeptyd tymozyna b4, który odpowiada za angiogenezę i gojenie się ran bezpośrednio stymuluje wzrost włosów u szczurów i myszy. Można to również powiązać ze zwiększonym wzrostem włosów u ludzi. Ogólnie rzecz biorąc, wzrost unaczynienia mieszków włosowych, który jest połączony z regulacją naczyniowego czynnika wzrostu śródbłonka naczyniowego w keratynocytach zewnętrznej otoczki korzenia następuje podczas fazy anagenu, po czym następuje szybka regresja naczyń okołomieszkowych podczas katagenu.

 

Rozwijające się mieszki mają znacznie większe wymagania perfuzyjne (związane z przepływem płynu ustrojowego)niż mieszki w stanie spoczynku. Powyższe czynniki mogą wskazywać, że subterapeutyczne termiczne uszkodzenie naczyń mieszków włosowych może wpływać na cykl rozwoju włosa w taki sposób, że indukowana jest faza końcowego wzrostu włosów, a nie jej minimalizacja. Alajlani in. częściowo popierają tę hipotezę, ponieważ średnia fluencja stosowana u ich pacjentów (27,5 J/cm2) była w dolnym skutecznym zakresie standardowym dla długości fali. Wywołana przez temperaturę reakcja zapalna, która występuje w brodawce mieszkowej, ze wzrostem przepływu krwii czynników wzrostu dla mieszka włosowego, może również odgrywać tutaj rolę. Bouzari i Firooz postawili hipotezę, że wytwarzane przez laser ciepło jest niższe, niż temperatura niezbędna do termolizy mieszka włosowego. Jednakże doznany szok cieplny może indukować różnicowanie i wzrost komórek macierzystych mieszków włosowych i wzrost poprzez zwiększenie poziomu białek szoku cieplnego (HSP), takich jak HSP27 w tkance odpowiedzialnej za regulację wzrostu i różnicowania komórek. Uważali oni, że lepsze zrozumienie hipertrichozy paradoksalnej może znaleźć zastosowanie w leczeniu łysienia.

 

Uszkodzenie mieszka spowodowane użyciem mniejszej ilości energii laserowej, niż taka o skutecznym działaniu, może również powodować uwalnianie czynników, które zmieniają angiogenezę mieszków włosowych i wpływają na cykl życia włosa. Badania ultrastruktur i pod mikroskopem świetlnym wykazały jednolitą indukcję zapalenia okołomieszkowego związanego z foto epilacją, które utrzymujące się do dwóch tygodni. Chociaż koncepcja ta jest prawdopodobna, nie wyjaśnia, dlaczego niektóre mieszki włosowe reagują w ten sposób, a inne nie, ponieważ stan zapalny nie jest selektywny, a więc nie jest ograniczony do obszarów mniej uszkodzonych pod wpływem ciepła.

 

Według innej hipotezy proces depilacji laserowej może przyczyniać się do synchronizacji cyklu wzrostu włosów w miejscach poddawanych zabiegom laserowym. Na przykład, jeśli wszystkie włosy na danym obszarze są jednocześnie w fazie anagenu, może się wydawać, że ich ogólna gęstość jest większa niż w przypadku, gdy cykl ten jest asynchroniczny w zależności od obszaru.

 

 

TABELA 1. Czynniki sprzyjające występowaniu hipertrichozy paradoksalnej

 

  • gruby włos,
  • ciemny kolor włosów,
  • głębokość (zasięg) działania światła laserowego w strukturze włosa,
  • nieleczone zaburzenia hormonalne(zespół policystycznych jajników),
  • stosowanie leków hormonalnych (kortykosteroidy) i suplementów wpływających na działanie hormonów,
  • obecność działań niepożądanych po zabiegu (zgrubienia

rumień, obrzęk, hiperpigmentacja),

  • nieoptymalna energia lasera użyta do zabiegu,
  • zbyt niska, ale wystarczająca energia lasera użyta do stymulacji wzrostu włosów,
  • obszar na ciele (twarz i szyja),
  • płeć (żeńska; być może z powodu pobierania próbek),
  • ciemniejsze typy skóry (III-VI).

  

Czynniki sprzyjające

 

W 2007 roku Willey i in. opisali kilka istotnych czynników powiązanych z nieudanymi zabiegami depilacji laserowej i ryzykiem stymulacji wzrostu włosów.

 

  • Grubość włosów: Grubsze włosy są łatwiejsze do ogrzania, natomiast cieńsze włosy, które zawierają mniej chromoforów, mniej skutecznie pochłaniają energię świetlną i są trudniejsze do ogrzania. To wyjaśnia nieudane próby depilacji delikatnych włosków na twarzy, brzuchu, linii białej (dolna część brzucha) oraz na plecach i ramionach u mężczyzn.
  • Kolor włosów: Melanina jest chromoforem pochłanianym w procesie depilacji. W związku z tym ciemniejsze włosy są ogrzewane skuteczniej.
  • Głębokość działania światła w strukturze włosa: działanie światła może być zbyt powierzchowne, aby odpowiednio termicznie uszkodzić głęboko osadzone włosy anagenowe.

 

Inne czynniki związane z efektem paradoksalnym obejmują niezdiagnozowane zaburzenia hormonalne (zespół policystycznych jajników i związany z nim hiperandrogenizm), suplementy hormonalne i leki wywołujące hipertrichozę (kortykosteroidy, finasteryd), częstość występowania zabiegów laserem i światłem IPL występowanie działań niepożądanych po zabiegu (rumień, grudki na skórze, obrzęk, hiperpigmentacja), leczenie z użyciem suboptymalnych fluencji (przy użyciu niewystarczającej energii lasera, aby zniszczyć melanocyty w macierzy mieszka włosowego), miejsce na ciele i płeć (najczęściej były to twarz i szyja u kobiet) oraz typy skóry od III do VI (ryzyko większego prawdopodobieństwa przesunięcia między włosem typu vellus a włosem terminalnym u pacjentów o ciemniejszych typach skóry) (Tab. 1).

 

Powiązane typy laserów

 

Hipertrichoza paradoksalna, po raz pierwszy opisana została przy zabiegach z użyciem światła IPL, a obecnie obserwuje się jej występowanie po zastosowaniu długo impulsowego lasera aleksandrytowego i diodowego, które jest prawdopodobnie wspólne dla wszystkich obecnych laserów i urządzeń do usuwania włosów za pomocą światła.

 

Radmanesh opisał zmianę włosów terminalnych, która została wykryta po zaledwie kilku sesjach terapii światłem IPL u 51 z 991 pacjentów. Hirsch i in. opisali ją u 14 pacjentów, którzy byli leczeni długo impulsowym laserem aleksandrytowym 755 nm. Willey i in. również zaobserwowali, że laser rubinowy 694 nm, laser aleksandrytowy 755 nm i diodowy 810 nm powodowały indukcję wzrostu włosów. Nie jest jasne, czy podczas usuwanie włosów przy użyciu lasera neodymowo-yagowego (Nd:YAG) występuje mniejsze prawdopodobieństwo wywołania stymulacji wzrostu włosów, czy też jest on po prostu rzadziej stosowanym typem lasera. Zgłaszano również paradoksalny wzrost włosów przy użyciu światła IPL w innych miejscach.

 

Na przykład Kontoes i in. odnotowali wzrost włosówu dwóch pacjentów po zastosowaniu IPL na tatuażu i znamieniu naczyniowym typu port winestain (PWS), gdzie wzrost włosów nastąpił w obrębie leczonego obszaru. Bernstein zauważył znaczący paradoksalny wzrost włosów po jednorazowym zabiegu z użyciem konserwatywnej fluencji przy użyciu lasera diodowego o długości fali 810 nm. Podobne zjawisko wystąpiło rok po pierwszym zabiegu u pacjenta z III fototypem skóry wg klasyfikacji Fitzpatricka, podobnie jak u pacjentów opisanych przez Moreno-Ariasa i in. Dodatkowe zabiegi (n = 3) z użyciem lasera diodowego skutecznie usunęły pozostałe włosy terminalne. Niestety, u pacjenta rozwinął się pierścień wzrostu włosów wokół tego drugiego obszaru leczenia.

 

Podatność wśród populacji

 

W ostatnim opracowaniu Goldberg zauważył, że indukcja wzrostu włosów ma tendencję do częstszego występowania u pacjentów z III fototypem skóry lub wyższym oraz u osób z niezdiagnozowanymi zaburzeniami hormonalnymi, częściej w przypadku zabiegów światłem IPL oraz w sąsiadującym obszarze skóry niepoddanej zabiegowi.

 

Najczęstszym miejscem wzrostu włosów terminalnych, którą zaobserwowano w kilku badaniach, jest dolna część twarzy u kobiet, chociaż opisywano również doniesienia na temat pleców u mężczyzn.

 

W związku z tym kobiety, u których występują włosy typu vellus w okolicy „brody”, powinny spodziewać się przewlekłego leczenia z wieloma sesjami. W badaniu 14 pacjentów, którzy byli leczeni przy użyciu długo impulsowego lasera aleksandrytowego (Hirsch i in.)wszyscy pacjenci z hipertrichozą byli pochodzenia śródziemnomorskiego, o ciemniejszym typie skóry (III-V), 93% było kobietami, a 86% miało włosy na twarzy. Ogólna częstotliwość występowania wynosiła 4,5% (30/750) i występowała u kobiet, najczęściej na twarzy i szyi (28/30 przypadków). Tylko jedna pacjentka zgłosiła zaburzenia hormonalne, zespół policystycznych jajników, a inna leczyła się kortykosteroidami z powodu choroby autoimmunologicznej.

 

Indukcja wzrostu włosów była również silnie związana z pojawianiem się przypadków rumienia w ciężkiej postaci, grudek lub hiperpigmentacji. Nowe włosy stały się widoczne kilka miesięcy po pojawieniu się opisywanych przypadków. Zjawisko to może nie być ograniczone do długo impulsowego lasera aleksandrytowego, więc klinicyści praktykujący fotoepilację oraz ich pacjenci powinni być świadomi, że indukcja włosów może nastąpić za każdym razem, gdy wystąpi któryś z tych trzech efektów ubocznych, co należy zaznaczyć w podpisywanej przez pacjenta/pacjentkę zgodzie na zabieg.

 

Podobnie jak Hirsch, Kontoes i in. zauważyli, że większość pacjentów, u których dochodzi do indukcji wzrostu włosów, miała ciemne typy skóry (III lub IV). Badacze uznali, że wskazuje to na większą tendencję do transformacji mieszków włosowych fazy typu vellus do terminalnej. Być może dlatego większość doniesień na temat indukcji włosów została opublikowana przez lekarzy pracujących w Hiszpanii, Grecji i Iranie, czyli w krajach, w których większość populacji ma ciemniejszy typ skóry.

W badaniu z Wielkiej Brytanii dotyczącym skutków ubocznych depilacji laserowej nie odnotowało żadnych takich przypadków. Połowa pacjentów w tym konkretnym badaniu miała skórę typu I i II, a kolejne 25% miało typ skóry III. Potrzeba jednak więcej badań, aby potwierdzić, czy indukcja wzrostu włosów jest rzeczywiście charakterystyczna dla ciemnych typów skóry.

Jeśli chodzi o płeć, odsetek indukcji wzrostu włosów wynosił 7,7% (1 z 13) u mężczyzn i 3,9% (29 z 737) u kobiet. Nie jest możliwe wyciągnięcie obiektywnych wniosków ze względu na małą liczbę mężczyzn poddanych zabiegowi laserowego usuwania włosów. Ponadto obszary zwykle poddawane zabiegom u mężczyzn (klatka piersiowa, plecy) różnią się od tych leczonych u kobiet (bikini, pachy, podudzia, twarz).

 

Protokoły leczenia

 

Terapia hipertrichozy paradoksalnej opiera się na dwóch płaszczyznach:

 

  1. leczeniu już obecnych, indukowanych włosów i
  2. zapobieganiu dalszej indukcji włosów.

 

Niektórzy badacze sugerują kontynuację leczenia i objęcie leczeniem kolejnych obszarów owłosienia, jako że włosy indukowane reagują na leczenie w taki sam sposób jak inne mieszki włosowe. Po kilku zabiegach wszystkie niechciane włosy powinny zniknąć. Pomocne w tej kwestii może być również stosowanie krótszej wiązki, ale aby zapobiec paradoksalnemu efektowi, zaleca się stosowanie wyższych fluencji lasera. W wielu badaniach zwiększony wzrost włosów wyjaśnia się tym, że nieoptymalna (mniejsza niż skuteczna) ilość energii cieplnej dostarczanej do pobliskich mieszków włosowych skutkuje indukcją ich cyklu rozwoju.

 

Wskutek tego wyższe fluencje mogą być stosowane w celu zapobiegania temu zjawisku. Z tego samego powodu Willey i in. zalecają umieszczanie zimnych okładów wokół miejsca poddawanemu zabiegowi. Zastosowanie zimnych okładów zapobiega docieraniu niskich energii do dalej położonych mieszków włosowych i tym samym ogranicza dalszy rozrost włosów. Oprócz chłodzenia skóry wokół obszaru poddawanego zabiegowi badacze zalecają wykonanie dwóch przejść lasera podczas zabiegów. Oznacza to:długiego impulsu 755 nm lasera aleksandrytowego o wielkości wiązki 18 mm z energią od 12 do 14 J/cm2,a następnie drugie przejście przy użyciu 8 do 10 J/cm2 minutę później. Alternatywnie można wykonać jeden zabieg z zastosowaniem jednakowej energii, a następnie drugi jednoprzebiegowy tydzień później. Z użyciem powyższego protokołu udało się wyleczyć wszystkich pacjentów z hipertrichozą, po czym nie wystąpił efekt paradoksalny.

 

Innym sposobem może być zmniejszenie ilości czasu pomiędzy zabiegami laserowymi. Willey i in.zauważyli, że terminalny wzrost włosów najczęściej występował między trzecim a czwartym zabiegiem ale też po dziesiątym zabiegu. Schroeter i in. zauważyli, że większość przypadków wzrostu włosów terminalnych w ich badaniu wystąpiła, gdy odstępy między zabiegami wynosiły więcej niż 8 tygodni. W związku z tym zalecają, aby przerwa między sesjami depilacji wynosiła od 4 do 6 tygodni. W naszej praktyce zauważyliśmy jeden przypadek hipertrichozy paradoksalnej. 22-letnia Hinduska (IV typ skóry) była leczona długo impulsowym laserem aleksandrytowym (GentleLASE, CandelaCorp, Wayland w stanie Massachusetts)z powodu zwiększonego wzrostu włosów w okolicy brody. Otrzymała łącznie dwie dawki (w odstępie jednego miesiąca) o następujących parametrach: 18-mm rozmiar wiązki, energię na poziomie 20 J/cm2 i 3 ms impuls (Ryc. 1A, B).

 

Leczenie paradoksalnego wzrostu włosów obejmowało trzy sesje z laserem Nd:YAG 1,064-nm (CoolGlide, Cutera). (CoolGlide, Cutera, Brisbane, stan California), rozmiar wiązki wynoszący 10 mm, czas trwania impulsu 30 ms i fluencja energii 30 J/cm2, z całkowitą ablacją cebulek mieszków włosowych. Spowodowało to pełne usunięcie nadmiernego owłosienia.

 

Wnioski

 

Mechanizm powstawania hipertrichozy paradoksalnej pozostaje nie do końca wyjaśniony. Wprawdzie udało się pozyskać wiele informacji na temat możliwej etiologii, czynników ryzyka i częstotliwości występowania z różnych opisów przypadków i prowadzonych badań z udziałem ograniczonej liczby pacjentów to badania o większym zakresie, z udziałem porównywalnej liczby mężczyzn oraz kobiet wydają się konieczne. Ponadto korzystne byłoby włączenie do badań osób o wszystkich typach skóry wg klasyfikacji Fitzpatricka i poddawanie ich działaniu lasera w podobnych obszarach ciała, by poznać skutki depilacji z użyciem różnych laserów. W związku z tym zalecamy, aby dalsze badania obejmowały następujące elementy:

 

  1. prospektywne badanie grupy obejmującej pacjentów z hipertrichozą paradoksalną,
  2. liczna grupa osób objęta badaniem,
  3. podział pacjentów na grupy w oparciu o fototyp skóry(Grupa 1- typ I-II; Grupa 2 - typ II-IV; oraz Grupa 3 - typ V-VI),
  4. skoncentrowanie się na obszarach wysokiego ryzyka występowania hipertrichozy paradoksalnej, takich jak boki twarzy i ramiona,
  5. długoterminowy okres obserwacji (6 miesięcy po zabiegach z użyciem lasera),
  6. standaryzacja narzędzi pomiarowych: zdjęcia cyfrowe, liczenie włosów oraz szerzej zakrojone badania.

 

Tylko dzięki danym z zakrojonych na szerszą skalę i bardziej szczegółowych badań będzie można wyciągnąć bardziej precyzyjne wnioski dotyczące omawianego zjawiska.

Komentarze do wpisu (0)

do góry
Sklep jest w trybie podglądu
Pokaż pełną wersję strony
Sklep internetowy Shoper.pl